DIAMOND CITY NEWS, SURAT
ફેબ્રુઆરી મહિનાની 1લી તારીખે કેન્દ્ર સરકાર વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરશે, તે પહેલાં GJEPCએ નાણાં મંત્રાલયને જેમ એન્ડ જ્વેલરી ઉદ્યોગના વિકાસ માટે કેટલી ભલામણો મોકલાવી છે. આ વખતે 2024માં લોકસભાની ચૂંટણી હોવાને કારણે સરકાર વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરશે. લોકસભાની ચૂંટણી પછી જે પાર્ટી સત્તામાં આવશે તે ફુલ બજેટ રજૂ કરશે.
ભારતના વૈશ્વિક જેમ એન્ડ જ્વેલરી વેપારનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી જેમ એન્ડ જ્વેલરી એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉન્સિલ (GJEPC) એ આગામી બજેટ પહેલા સરકારને ઘણી ભલામણો રજૂ કરી છે.
ભારતે પોતાની જાતને વૈશ્વિક સ્તરે જેમ્સ અને જ્વેલરીના સોર્સિંગ માટે અગ્રણી પસંદગી તરીકે સ્થાપિત કરી છે. જોકે, આ અગ્રણી સ્થાન જાળવી રાખવા માટે, ઉદ્યોગે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં સ્પર્ધાત્મક રહેવું જોઈએ. આ માટે વ્યૂહાત્મક નીતિગત હસ્તક્ષેપોની જરૂર છે જે સેક્ટરની અંદર વિકસતા વ્યવસાયના લેન્ડસ્કેપ સાથે સુસંગત હોય.
ભારતનો જેમ્સ અને જ્વેલરી ઉદ્યોગ રો-મટિરિયલ્સ માટે આયાત પર ઘણો આધાર રાખે છે, જેમાં સોનું, હીરા, ચાંદી અને કલર જેમસ્ટોનનો સમાવેશ થાય છે. આ સામગ્રીઓ દેશમાં લાવવામાં આવે છે અને કાં તો કટિંગ અને પોલિશિંગમાંથી પસાર થાય છે અથવા વિશ્વભરમાં નિકાસ કરવામાં આવે તે પહેલાં તૈયાર જ્વેલરીમાં પરિવર્તીત થાય છે. આ સમૃદ્ધ ઉદ્યોગ સીધી કે આડકતરી રીતે લગભગ 43 લાખ લોકોને રોજગારી પુરી પાડે છે. દેશની નિકાસમાં લગભગ 10 ટકાનું યોગદાન આપે છે અને સમગ્ર આર્થિક વૃદ્ધિને નોંધપાત્ર રીતે અસર કરે છે.
GJEPCના ચૅરમૅન વિપુલ શાહે જણાવ્યું હતું કે, મુખ્ય નિકાસ બજારોમાં આર્થિક મંદી, ભૌગોલિક રાજકીય ચિંતાઓ, વૈશ્વિક હીરા ઉદ્યોગમાં પુરવઠા અને માંગ બાજુના અવરોધો, અન્ય બાબતોમાં, દેશમાં કિંમતી ધાતુની ઉપલબ્ધતા ન હોવાને કારણે જેમ્સ અને જ્વેલરીની નિકાસ પડકારજનક સમયનો સામનો કરી રહી છે.
GJEPCની બજેટની ભલામણોમાં, ખાસ કરીને MSMEs માટે રો-મટિરિયલ્સની સરળ પહોંચની સુવિધા પુરી પાડી શકે છે. સ્પેશિયલ નોટિફાઇડ ઝોન (SNZ) માં રફ હીરાના વેચાણ માટે સેફ હાર્બર રૂલ્સ રજૂ કરીને, ભારત, દુબઈ અને બેલ્જિયમ જેવું ટ્રેડિંગ હબ બની શકે છે અને ડાયમંડ પ્રોડ્યુસર્સને આ ટ્રેડિંગ હબ સુધી પહોંચવા માટે વિદેશ પ્રવાસ કરવાની જરૂર નહીં પડે. ઉપરાંત, એવો અંદાજ છે કે વિશ્વમાં હરાજી દ્વારા વેપાર કરવામાં આવતા અને ભારતીય ઉત્પાદકો દ્વારા ખરીદવામાં આવેલા કુલ 60 ટકા રફ હીરા ટ્રેડિંગ માટે ભારતમાં આવશે. જેવા અનેક મુદ્દાઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે.
ડાયમંડ ઇમ્પ્રેસ્ટ લાઈસન્સ અથવા કટ અને પોલિશ્ડ હીરા પરની આયાત ડ્યુટી 5 ટકા થી ઘટાડીને 2.5 ટકા કરવાથી ઘણા નેચરલ ડાયમંડ માઇન્સ દેશોમાં અપનાવવામાં આવેલી લાભ તરફી નીતિઓની અસરનો સામનો કરવામાં મદદ મળશે. આનાથી ભારતને ચીન, વિયેતનામ અને શ્રીલંકા જેવા પ્રતિસ્પર્ધી દેશો સાથે સ્પર્ધા કરવાની તક મળશે. વિપુલ શાહે કહ્યું કે, અમે આશા રાખીએ છીએ કે કિંમતી ધાતુઓ પરની આયાત ડ્યૂટીમાં ઘટાડો અને જેમ્સ અને જ્વેલરી ઉદ્યોગ માટે Manufacturing & Other Operations In Warehouse (MOOWAR) યોજનાના સંદર્ભમાં સરકાર તરફથી વધારાના સમર્થન સાથે, આ પડકારજનક સમયમાં સોનાના આભૂષણોની નિકાસ નોંધપાત્ર રીતે વધશે.
GJEPCએ કેન્દ્ર સરકારને જે ભલામણો મોકલી છે તે વિગતવાર જાણીએ.
સ્પેશિયલ નોટિફાઇડ ઝોન (SNZs)માં રફ હીરાનું વેચાણ :
GJEPC એ સરકારને સેફ હાર્બર રૂલ દ્વારા સ્પેશિયલ નોટિફાઇડ ઝોન (SNZs)માં રફ હીરાના વેચાણની તેની લાંબા સમયથી પડતર માંગણી પર વિચારણા કરવા અને SNZs મારફતે કામ કરવા માટે હકદાર એન્ટિટીઝનો વિસ્તાર વધારવા વિનંતી કરી છે. હાલમાં SNZ માં ખાણકામ કરતા દેશો દ્વારા માત્ર જોવાના સત્રોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. SNZ ની સ્થાપના મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સાથે રફ હીરાની પ્રાપ્તિમાં કાર્યક્ષમતા ઉભી કરીને વિદેશી હીરાની માઇન્સ કંપનીઓને તેમના ઉત્પાદનો સીધા ભારતીય ઉત્પાદકોને આવા SNZ દ્વારા વેચવાની મંજૂરી આપીને રફ હીરાની સરળ ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે કરવામાં આવી હતી.
SNZમાં રફ હીરાના વેચાણ પર કરની અનિશ્ચિતતા હોવાથી 14 મિલિયન કેરેટ રફ હીરા કન્સાઇનમેન્ટના આધારે જેની વેલ્યુ 2.93 બિલિયન અમેરિકન ડોલર બિલમુંબઈ SNZ ને મોકલવામાં આવ્યા છે અને 87.3 મિલિયન અમેરિકન ડોલરની કિંમતના આશરે 147 હજાર કેરેટ રફ હીરા મોકલવામાં આવ્યા છે.
એવો અંદાજ છે કે વિશ્વમાં હરાજી દ્વારા વેપાર કરવામાં આવતા અને ભારતીય ઉત્પાદકો દ્વારા ખરીદવામાં આવેલા કુલ 60 ટકા રફ હીરા ભારતમાં આવી શકે છે અને ટ્રેડ કરી શકે છે. એ પણ નોંધવું જોઈએ કે ઓનલાઈન હરાજી દ્વારા રફ હીરાના વેચાણ પર 2 ટકાની સમાનીકરણ વસૂલાત લાદવામાં આવે છે જે ઉત્પાદકો માટે વધારાનો ખર્ચ છે. જો SNZ માં રફ ડાયમંડનું વેચાણ શરૂ થાય તો આને ટાળી શકાય છે.
SNZ ખાતે રફ ડાયમંડ બ્રોકિંગ અને ટ્રેડિંગ કંપનીઓને સુવિધા આપો
SNZ ના કાર્યક્ષેત્રને વધુ વધારવા અને વિસ્તારવા માટે GJEPC એ સરકારને વિનંતી કરી કે વૈશ્વિક સ્તરે માન્ય ડાયમંડ બ્રોકિંગ/ટ્રેડિંગ હાઉસ જેમ કે Bonas and I Hennig પણ આવા SNZથી કામ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવે. આવા ટ્રેડિંગ હાઉસ નાના માઇનર્સના હીરાના વેચાણ માટે કેન્દ્રસ્થાને છે, જેઓ વૈશ્વિક ખાણકામના ઉત્પાદનમાં લગભગ 35 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. સંબંધિત રીતે, આવા બિઝનેસ હાઉસની પહેલેથી જ અન્ય અધિકારક્ષેત્રો જેમ કે દુબઈ, એન્ટવર્પ વગેરેમાં નોંધપાત્ર હાજરી છે. આવા ટ્રેડિંગ હાઉસને SNZમાંથી હીરાની ખાણકામ કરતી કંપનીઓને આપવામાં આવતી સમાન સુવિધા સાથે કામ કરવાની મંજૂરી આપવાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે નાના ખાણિયાઓ દ્વારા ખોદવામાં આવતા આવા હીરા માટે ભારત વધુ ફ્લેક્સિબલ, સમયસર અને ખર્ચ-અસરકારક ઍક્સેસ ધરાવે છે અને આ રીતે હીરાના કટિંગ અને પોલિશિંગમાં અગ્રણી તરીકે વૈશ્વિક રોડમેપ પર તેનું સ્થાન જાળવી રાખવામાં સક્ષમ છે. તે ભારતીય ઉત્પાદકોને તાજેતરના રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષ જેવી વૈશ્વિક કટોકટીથી પણ રક્ષણ આપશે, જે દરમિયાન ભારત અલરોસા સહિતના મોટા ખાણિયાઓ પર સંપૂર્ણપણે નિર્ભર હતું.
GJEPC એ વિનંતી કરી હતી કે SNZ ને Free Trade Warehousing Zone (FTWZ ) તરીકે પણ કામ કરવાની પરવાનગી આપવી જોઈએ જ્યારે તેનો વિદેશી માઇનિંગ કંપનીઓ અને એન્ટિટીઓ દ્વારા ઉપયોગ કરવામાં આવતો નથી જેથી બનાવવામાં આવેલ સુવિધાઓનો સંપૂર્ણ ઉપયોગ થાય અને કેન્દ્રોની નાણાકીય સદ્ધરતા જળવાઈ રહે.
ડાયમંડ ઇમ્પ્રેસ્ટ લાઈસન્સ અથવા કટ અને પોલિશ્ડ હીરાની આયાત ડ્યુટી 5 ટકા થી ઘટાડીને 2.5 ટકા કરવી
ઘણા હીરા ઉત્પાદક દેશોએ હીરા લાભકારી યોજનાઓ રજૂ કરી છે, જેમાં તેઓ કટિંગ અને પોલિશિંગ જેવી ડાઉનસ્ટ્રીમ પ્રવૃત્તિઓ કરવા માટે પ્રોત્સાહન આપે છે, જે ઉત્પાદક દેશ માટે તે જે રફ હીરાનું ઉત્પાદન કરે છે તેના મૂલ્ય કરતાં વધારાનું આર્થિક મૂલ્ય બનાવે છે. નાના કદના રફ હીરા, જેમાં અર્ધ-પ્રક્રિયા કરેલા હીરાનો સમાવેશ થાય છે, મોટા કદના હીરા (2-5 કેરેટ અને તેથી વધુ) પર પ્રક્રિયા કરવાના બદલે ભારતીય હીરાના વેપારીઓ દ્વારા ભારતમાં નિકાસ કરવામાં આવે છે. 2-5 કેરેટથી વધારે સાઈઝના ડાયમંડ પ્રોસેસિંગને બદલે નાની સાઈઝના રફ ડાયમંડ અને સેમી પ્રોસેસ્ડ ડાયમંડ સહિત ભારતમાં ભારતીય ઉદ્યોગકારો દ્વારા નિકાસ કરવામાં આવે છે. આ હીરાને રફ હીરા ગણવામાં આવતા નથી તેના બદલે તેને કટ અને પોલિશ્ડ હીરા તરીકે ગણવામાં આવે છે અને 5 ટકા ની મૂળભૂત કસ્ટમ ડ્યુટી વસૂલવામાં આવે છે.
વર્તમાન આયાત-કસ્ટમ ડ્યુટી માળખાના પરિણામે અંતિમ પોલિશ્ડ હીરાની ભારતીય નિકાસ ચીન, વિયેતનામ અને શ્રીલંકા જેવા પ્રતિસ્પર્ધી દેશોની તુલનામાં પ્રમાણમાં ઓછી સ્પર્ધાત્મક છે જ્યાં આવા કોઈ નિયંત્રણો નથી અને તેથી, ભારત આવી મૂલ્યવૃદ્ધિની તકોથી વંચિત રહી જાય છે. યોજના હેઠળના લાભો નોંધપાત્ર ડ્યુટી બચતમાં પરિણમી શકે છે, નિકાસને વેગ આપી શકે છે અને વિશાળ રોજગાર સર્જન તરફ દોરી શકે છે.
જીજેઇપીસીએ ડાયમંડ ઇમ્પ્રેસ્ટ લાઈસન્સ રજૂ કરવા અથવા કટ અને પોલિશ્ડ હીરાની આયાત ડ્યુટી 5 ટકા થી ઘટાડીને 2.5 ટકા કરવા વિનંતી કરી છે. 2009 ના વર્ષમાં CPD પરની આયાત ડ્યુટી નાબૂદ કરવામાં આવ્યા પછી વિદેશ વેપાર નીતિમાં ડાયમંડ ઇમ્પ્રેસ્ટ લાઈસન્સ હતું તે પાછું ખેંચી લેવામાં આવ્યું હતું. વર્ષ 2012માં CPD પર આયાત ડ્યૂટીની પુનઃ રજૂઆત સાથે, આ યોજના ફરીથી દાખલ કરવામાં આવી ન હતી.
GJEPCનું માનવું છે કે ચોક્કસ નિકાસ ટર્નઓવર થ્રેશોલ્ડથી ઉપરના ભારતીય હીરાના નિકાસકારોને છેલ્લા ત્રણ વર્ષના સરેરાશ નિકાસ ટર્નઓવરના ઓછામાં ઓછા 5 ટકા (જો પહેલાની જેમ 10 ટકા ન હોય તો) આયાત કરવાની છૂટ હોવી જોઈએ. આનાથી ભારતીય MSME હીરાના નિકાસકારોને તેમના મોટા સમકક્ષો સાથે સ્પર્ધા કરવા માટે ખુલ્લું મેદાન મળશે. આનાથી ડાયમંડ માઇન્સની સાઇટ્સ તરફ ભારતીય હીરાના વેપારીઓની રોકાણની ઉડાન અટકી જશે. આને કારણે ડાયમંડ એસોર્ટર્સ અને ફેકટરીઓમાં સેમી- ફિનિશ્ડ ડાયમંડ પ્રોસેસીંગના સંદર્ભમાં વધુ રોજગારી પુરી પાડશે.
વેરહાઉસ (MOOWR)માં ઉત્પાદન અને અન્ય કામગીરી વિશે
GJEPC જેમ્સ અને જ્વેલરી ઉદ્યોગને આવરી લેવા માટે વેરહાઉસ (MOOWR)માં ઉત્પાદન અને અન્ય કામગીરીના વિસ્તરણની હિમાયત કરે છે. દરખાસ્તમાં આ માળખા હેઠળ કિંમતી, અર્ધ-કિંમતી સ્ટોન અને હીરા ઉત્પાદકોની પાત્રતાનો સમાવેશ થાય છે. આ પહેલનો હેતુ ઉદ્યોગમાં સરળ કામગીરી અને વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
કટ અને પોલિશ્ડ જેમસ્ટોન્સની આયાત ડ્યૂટી 5 ટકા થી ઘટાડીને 2.5 ટકા કરવી
કારણ કે મોટાભાગના રફ ઉત્પાદક દેશોએ કાં તો કોલંબિયા, શ્રીલંકા, તાન્ઝાનિયા, મ્યાનમાર વગેરે જેવા રફની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે અથવા અમુક પ્રતિબંધિત શરતો અથવા અફઘાનિસ્તાન, ઇથોપિયા વગેરે જેવી ઊંચી નિકાસ જકાત લાદીને રફની નિકાસને નિરુત્સાહિત કરી રહ્યા છે. આનાથી ભારતીય જેમ્સ અને જ્વેલરી ઉદ્યોગ માટે જ્વેલરીના ઉત્પાદન અને નિકાસ માટે તૈયાર જેમસ્ટોનની આયાત સિવાય કોઈ વિકલ્પ બચ્યો નથી. વધુમાં, કલર જેમસ્ટોન એ નિકાસના ઓર્ડરને પહોંચી વળવા માટે જ્વેલરીના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટેનું મધ્યવર્તી ઉત્પાદન છે અને ડ્યુટીમાં વધારાથી અન્ય પ્રતિસ્પર્ધી દેશો સાથે સ્પર્ધા કરવા માટે ગેરલાભમાં વધારો થયો છે. તેથી, કટ એન્ડ પોલિશ્ડ જેમસ્ટોન પર ઊંચી આયાત જકાત લાદવાથી નિકાસમાં ઘટાડો થશે, જ્વેલરી ઉદ્યોગમાં રોજગારીનું સર્જન ઘટશે, જેનાથી સ્પર્ધાત્મક ધાર ગુમાવવાને કારણે અન્ય પ્રતિસ્પર્ધી દેશો જેમ કે ચીન, થાઈલેન્ડ વગેરે માટે અસ્તિત્વ મુશ્કેલ બનશે.
કિંમતી ધાતુઓ પરની ઇમ્પોર્ટ ડ્યુટી ઘટાડીને 4 ટકા કરવી
કાઉન્સિલે કિંમતી ધાતુ ગોલ્ડ બાર (7108) પરની આયાત જકાત 15 ટકા થી ઘટાડીને 4 ટકા કરવાની પણ માંગ કરી છે. આ સુનિશ્ચિત કરશે કે લગભગ ડ્યુટી બ્લોકેજ 982.16 કરોડ રિલિઝ થઈ શકે છે જેના પરિણામે ઉદ્યોગ માટે વધુ કાર્યકારી મૂડી હાથમાં આવશે. વધુ કાર્યકારી મૂડી (2 વર્ષના મધ્યમ ગાળામાં US$ 11 બિલિયન અમેરિકન ડોલરમાંથી ઓછામાં ઓછા 2 બિલિયન અમેરિકન ડોલર) સાથે સોનાના ઝવેરાતની વણઉપયોગી નિકાસ સંભાવનાને સાકાર કરી શકાય છે. GJEPC એ સિલ્વર બાર્સ (7106) પરની આયાત ડ્યુટી 10 ટકા થી ઘટાડીને 4 ટકા કરવાની માંગ કરી છે, અને પ્લૅટિનમ બાર્સ (7110) પરની આયાત જકાત 12.5 ટકા થી ઘટાડીને 4 ટકા કરવામાં આવે.
GST રિફંડ જેવી જ EDI સિસ્ટમ દ્વારા “Rates & Taxes Refund” જેવી સિસ્ટમ દાખલ કરવામાં આવે
ભારત-UAE CEPA હેઠળ જેમ્સ અને જ્વેલરી સેક્ટરમાં સાદા સોનાની નિકાસમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. આ લાભો વધારવા માટે, કાઉન્સિલે GST રિફંડની જેમ EDI સિસ્ટમ દ્વારા “Rates & Taxes Refund” જેવી સિસ્ટમ દાખલ કરવાની અને રિફંડના દરને હાલના દરો અને કર (એટલે કે આયાત ડ્યુટી અને GST) સાથે નિકાસના દિવસે લિંક કરવાની ભલામણ પણ કરી હતી.
Disclaimer : This information has been collected through secondary research and Diamond City Newspaper is not responsible for any errors in the same.
______________________________________________________
ડાયમંડ સિટી પર ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, બિઝનેસ સહિતના હીરા ઉદ્યોગના તમામ સમાચાર વાંચો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ.
FACEBOOK | TWITTER | TELEGRAM | PINTEREST | LINKEDIN | INSTAGRAM
