DIAMOND CITY NEWS, SURAT
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI) એ 1991 પછી પ્રથમ વખત યુકેમાંથી 100 ટનથી વધુ સોનું તેની સ્થાનિક તિજોરીઓમાં ટ્રાન્સફર કર્યું છે. ધ ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, આગામી મહિનાઓમાં સોનાનો બીજો સમાન શિપમેન્ટ દેશમાં મોકલવામાં આવી શકે છે.
નવા નાણાકીય વર્ષની શરૂઆત સુધીમાં આરબીઆઈ પાસે 822.1 ટન સોનું હતું, જેમાંથી 413.8 ટન વિદેશમાં સંગ્રહિત હતું. ગયા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન બેંકે 27.5 ટન કિંમતી ધાતુ હસ્તગત કરી હતી. બેંક ઓફ ઈંગ્લેન્ડ સંસ્થાનવાદી સમયથી ભારતના સોનાના ભંડાર માટે ભંડાર તરીકે સેવા આપે છે.
આરબીઆઈએ થોડા વર્ષો પહેલા સોનું ખરીદવાનું શરૂ કર્યું અને તે તેને ક્યાં સંગ્રહિત કરવા માંગે છે તેની સમીક્ષા હાથ ધરવાનું નક્કી કર્યું, જે સમયાંતરે કરવામાં આવે છે. વિદેશમાં સ્ટૉક વધી રહ્યો હોવાથી, અમુક સોનું ભારતમાં લાવવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું.
ઘણા ભારતીયો માટે સોનાનું ઘણું ભાવનાત્મક મહત્વ છે. ખાસ કરીને ચંદ્ર શેખર સરકારે 1991માં ચૂકવણીની સંતુલન કટોકટીને દૂર કરવા માટે કિંમતી ધાતુનો સંગ્રહ કરવાનો નિર્ણય લીધો. તે પછી આરબીઆઈએ લગભગ 15 વર્ષ પહેલા ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (આઈએમએફ) પાસેથી 200 ટન સોનું ખરીદ્યું હતું.
તાજેતરના વર્ષોમાં, ભારતીય સેન્ટ્રલ બેંક દ્વારા એક્વિઝિશન દ્વારા સોનાના ભંડારમાં સતત સંચય થયો છે. આરબીઆઈને સોનાની આયાત પર કસ્ટમ ડ્યુટી મુક્તિ મળી છે, જેમાં સરકાર સાર્વભૌમ સંપત્તિ શું છે તેના પર ‘આગળની આવક’ છે.
જોકે, સંકલિત ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી) આયાત પર વસૂલવામાં આવે છે અને રાજ્યો સાથે વહેંચવામાં આવે છે, તેને મુક્તિ આપવામાં આવી ન હતી. વ્યાપક સુરક્ષા પગલાં સાથે, નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં સોનાના પરિવહન માટે એક વિશેષ વિમાનની જરૂર હતી. એવું કહેવાય છે કે આ પગલું મધ્યસ્થ બેંકને બેંક ઓફ ઈંગ્લેન્ડમાં સોનાના સંગ્રહના કેટલાક ખર્ચને ઘટાડવામાં મદદરૂપ થશે. ભારતમાં મુંબઈ (RBIની ભૂતપૂર્વ ઓફિસ બિલ્ડિંગમાં) અને નાગપુરમાં તિજોરીઓમાં સોનાનો સંગ્રહ કરવામાં આવે છે.
રિઝર્વ બેન્કના ગર્વનરે સોનું પાછું ભારત લાવવા અંગે ખુલાસો કર્યો
રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયાએ બ્રિટનથી 100 ટન સોનું ભારતમાં પાછું લાવ્યું છે. જે બાદ ઘણા મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં એવી અટકળો ચાલી રહી હતી કે આટલું સોનું ભારત કેમ પાછું લાવવામાં આવ્યું છે, પરંતુ રિઝર્વ બેન્કના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે આ તમામ અટકળો પર પૂર્ણવિરામ મૂક્યું છે અને કહ્યું છે કે 100 ટન સોનું ભારતમાં પાછું લાવવામાં આવ્યું છે.
ઈંગ્લેન્ડથી તેને પાછું લાવવાનું કારણ શું હતું? કેટલાક અહેવાલોમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે, આરબીઆઈ આગામી દિવસોમાં વધુ સોનું ભારતમાં પાછું લાવશે. આ પહેલીવાર છે જ્યારે આરબીઆઈ વિદેશમાંથી આટલું સોનું પાછું લાવી છે.
આ પહેલા આરબીઆઈ છેલ્લે વર્ષ 1991માં ઈંગ્લેન્ડથી સોનું ભારત પરત લાવી હતી. તે સમયે ભારત વિદેશી હૂંડિયામણની કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યું હતું, જેના કારણે 1991માં કેન્દ્ર સરકારે ડૉલર વધારવા માટે ફરીથી સોનું ગીરવે મૂક્યું હતું.
હવે ભારતની અર્થવ્યવસ્થા ખૂબ જ મજબૂત બની છે અને ભારત છેલ્લા કેટલાક સમયથી ઘણું સોનું ખરીદી રહ્યું છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, છેલ્લા કેટલાક સમયથી ભારતની સાથે સાથે વિશ્વભરની સેન્ટ્રલ બેંકો સતત સોનાની ખરીદી કરી રહી છે.
માત્ર વર્ષ 2024ના પ્રથમ ચાર મહિનામાં જ આરબીઆઈએ સમગ્ર પાછલા વર્ષની સરખામણીમાં દોઢ ગણું સોનું ખરીદ્યું છે. આ આક્રમક ખરીદી ડોલરના મૂલ્યમાં ઘટાડાને કારણે થઈ છે. તે જ સમયે, યુએસ ટ્રેઝરી વિભાગના ડેટા દર્શાવે છે કે નોન-યુએસ સેન્ટ્રલ બેંકોના યુએસ ટ્રેઝરી બોન્ડ્સનું હોલ્ડિંગ માર્ચ 2023માં 49.8% થી ઘટીને માર્ચ 2024માં 47.1% થઈ ગયું છે.
______________________________________________________
Disclaimer : This information has been collected through secondary research and Diamond City Newspaper is not responsible for any errors in the same.
ડાયમંડ સિટી પર ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, બિઝનેસ સહિતના હીરા ઉદ્યોગના તમામ સમાચાર વાંચો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ.
FACEBOOK | TWITTER | TELEGRAM | PINTEREST | LINKEDIN | INSTAGRAM | WhatsApp Channel
