DIAMOND CITY NEWS, SURAT
રશિયન ડાયમંડને ટાર્ગેટ કરતા ગ્રુપ ઓફ સેવન (જી-7) દેશોના સંગઠન દ્વારા મુકાયેલા આયાત પ્રતિબંધો બોત્સવાનાના હીરાના વેપાર પર પણ હાનિકારક અસર કરશે એવો ભય ઉભો થયો છે. તાજેતરના વર્ષોમાં દેશને હીરા ઉદ્યોગના વિકાસથી જે ફાયદો થયો છે તેનાથી વિપરીત પરિસ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે એમ બોત્સવાનાના સરકારી અધિકારીઓએ રેપાપોર્ટને જણાવ્યું હતું.
બોત્સ્વાનાના ખનિજ સંસાધનો, ગ્રીન ટેક્નોલૉજી અને ઉર્જા સુરક્ષા મંત્રી લેફોકો મોઆગીએ એક મુલાકાતમાં જણાવ્યું હતું કે, સિંગલ-નોડ લોકેશન બનાવવાની જી-7 દેશોની દરખાસ્ત ઉત્પાદક દેશો માટે લોજિસ્ટિકલ દુઃસ્વપ્ન જેવી બની રહેશે. એક જ ઠેકાણે ચકાસણીના હેતુથી તમામ હીરા પસાર થવા જોઈએ તેવો આગ્રહ ઉદ્યોગની મુશ્કેલી વધારશે.
તે આપણા હીરાની પ્રક્રિયાના સંદર્ભમાં વધારાનો સમય વેડફે છે અને તે આપણા લાભકારી માર્ગને અસર કરે છે, એમ મોગીએ સમજાવ્યું હતું. આ વધારાના ખર્ચ અને અણધાર્યા પરિણામો લાવી શકે છે જે ઉત્પાદક દેશોને અસર કરશે એવો ભય વધુમાં મોગીએ વ્યક્ત કર્યો હતો.
જી-7 દેશો જેમાં કેનેડા, ફ્રાન્સ, જર્મની, ઇટાલી, જાપાન, યુકે અને યુએસ, તેમજ યુરોપિયન યુનિયનનો સમાવેશ થાય છે તેના દ્વારા ડિસેમ્બરમાં તેમના બજારોમાં રશિયન હીરાના પ્રવાહને રોકવા માટે નવા નિયંત્રણોની જાહેરાત કરાઈ હતી.
આ પગલાંથી રશિયામાંથી હીરાની સીધી આયાત પર પ્રતિબંધનો સમાવેશ થાય છે, જે વર્ષની શરૂઆતમાં લાગુ થશે. 1 માર્ચથી પ્રતિબંધો ત્રીજા દેશમાં પોલિશ્ડ કરાયેલા રશિયન મૂળના હીરા પર લંબાવવામાં આવ્યા હતા, જેણે દરેક G7 રાષ્ટ્રને વચગાળાની માર્ગદર્શિકા જારી કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા હતા, જેમાં વેપારના સભ્યો દ્વારા તેમના માલ રશિયામાં ઉદ્દભવ્યો ન હતો તે જાહેર કરીને સ્વ-પ્રમાણપત્રની આવશ્યકતા હતી.
બ્લોકચેન-સક્ષમ ટ્રેસેબિલિટી સિસ્ટમ 1 સપ્ટેમ્બરના રોજ અંતિમ તબક્કામાં લાગુ કરવામાં આવશે, જે યુરોપિયન કમિશને નિર્ધારિત કર્યું છે કે એન્ટવર્પમાં હીરાની ચકાસણીની જરૂર પડશે.
બોત્સ્વાનાને ચિંતા છે કે આવી સિસ્ટમ વિલંબ અને વધારાના ખર્ચમાં પરિણમશે અને પરિણામે તેના પોતાના વેપારના વિકાસને ધીમો કરશે. સરકાર G7 ને વિનંતી કરી રહી છે કે આવી ચકાસણી ઉત્પાદક દેશોમાં ખાસ કરીને બોત્સ્વાનામાં થાય.
કારણ કે તે G7 આવશ્યકતાઓને પહોંચી વળવા માટે તેની પ્રક્રિયાઓને સરળતાથી સમાયોજિત કરી શકે છે, એક અલગ મુલાકાતમાં પ્રમુખના કાયમી સચિવ એમ્મા પેલોએટલેટ્સે જણાવ્યું હતું.
જે પહેલેથી અસ્તિત્વમાં છે તેના પર શા માટે નિર્માણ ન કરવું, કારણ કે અમારી પાસે તે છે?” એમ તેમણે દલીલ કરી હતી. સરકારે જાન્યુઆરીમાં G7 વર્કિંગ કમિટીની યજમાની કરી હતી જેથી તેની સિસ્ટમ્સનું પ્રદર્શન કરવામાં આવે અને જૂથને સમજાવવામાં આવે કે રશિયન માલ દ્વારા દૂષિત થવાના ભય વિના સ્થાનિક નોંધણી બિંદુ પર વિશ્વાસ કરી શકાય છે.
G7 કાર્યકારી જૂથ અમારી મજબૂત સિસ્ટમો જોઈને ચોંકી ગયું હતું એમ પેલોએટલેટ્સે જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે, વિકાસ માટે વર્ષોના કામ અને રોકાણનો સમય લાગ્યો છે. તેમણે મુલાકાત બાદ G7 દ્વારા જોડાણના અભાવ પર હતાશા વ્યક્ત કરી હતી અને કાર્યકારી જૂથ પાસે બોત્સ્વાનાના પ્રશ્નોના જવાબો નથી.
પેલોએટલેટ્સે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે બિનસંબંધિત રાષ્ટ્ર તરીકે બોત્સ્વાના પ્રતિબંધોનો વિરોધ કરતું નથી. દેશ મુખ્યત્વે તેના અમલીકરણની તેના હીરા ઉદ્યોગ પર અને ત્યારબાદ અર્થતંત્ર પરની અસર વિશે ચિંતિત છે.
ઇકન્સલ્ટ બોત્સ્વાનાના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર, સ્થાનિક અર્થશાસ્ત્રી કીથ જેફરિસના જણાવ્યા અનુસાર, હીરાની ખાણકામ ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી)માં અંદાજીત 20% હિસ્સો ધરાવે છે, જ્યારે હીરાની કટિંગ, પોલિશિંગ અને ટ્રેડિંગ લગભગ 5% છે.
2023માં સ્થાનિક અર્થતંત્રમાં 3.2% વૃદ્ધિનો અંદાજ હતો, નાણા પ્રધાન પેગી સેરેમે 5 ફેબ્રુઆરીએ તેમના બજેટ ભાષણમાં જણાવ્યું હતું. તે 2022 માં 5.5% વૃદ્ધિથી મંદીનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, જે 2023 દરમિયાન હીરાના વેપાર અને ખાણકામ પ્રવૃત્તિઓના પ્રમાણમાં નબળાં પ્રદર્શનને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
સેરેમે 2024 માં અર્થતંત્ર 4.2% વધશે તેવું અનુમાન કર્યું હતું, પરંતુ ઘણા જોખમો નોંધ્યા હતા જે આવા લાભોને ઉલટાવી શકે છે. તેમાંના હીરા ઉદ્યોગની અંદરના લોકો છે. ખાસ કરીને લાભકારી સબસેક્ટરમાં જે એન્ટવર્પમાં હીરા પ્રમાણપત્ર દ્વારા બિન-રશિયન માલના મૂળને ચકાસવા માટે G7 યોજના દ્વારા વધુ ખરાબ થશે, એમ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું.
દેશમાં જીવનધોરણ વધારવા માટે સરકાર હીરા પર આધાર રાખવાનું ચાલુ રાખે છે અને અપેક્ષા રાખે છે કે ગયા જૂનમાં જાહેર કરાયેલ ડી બીયર્સ સાથેનો તેનો નવો વેચાણ કરાર સતત આર્થિક વૃદ્ધિ માટે ઉત્પ્રેરક બની રહેશે.
હીરા એ એવી વસ્તુ છે જે આપણે આપણા જીવન સાથે સાચવીએ છીએ. તેણે બોત્સ્વાના માટે શું કર્યું છે અને તે હજુ પણ દેશ માટે શું કરી શકે છે. તે ડી બીયર્સ સાથેની અમારી વાટાઘાટો દરમિયાન પડઘો પડ્યો. અર્થતંત્રને ખરેખર વેગ આપી શકે તેવા કરાર સુધી પહોંચવા માટે તેમની સાથે મનની બેઠક થઈ હતી.
આ કરાર રાજ્યની માલિકીની ઓકાવાંગો ડાયમંડ કંપની (ODC) આગામી દાયકામાં સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં તેનો હિસ્સો 25% થી 50% સુધી વધારશે. તે ODCને કોન્ટ્રાક્ટ સેલ્સ રજૂ કરવામાં સક્ષમ કરશે અને પછીથી લાભ માટે રફ નિયુક્ત કરશે – જે તે તેની વર્તમાન હરાજી-માત્ર વેચાણ ચેનલો સાથે કરવામાં અસમર્થ છે.
સરકાર ઇચ્છે છે કે બોત્સ્વાનામાં વધુ હીરાનું ઉત્પાદન થાય અને તે કાર્યક્રમને હીરાના વેપારમાં સ્થાનિક ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહિત કરવાના માર્ગ તરીકે જુએ છે, મોગીએ સમજાવ્યું. ODC લાભાર્થી ક્ષેત્રે વિકાસ કરવા માંગતા સ્થાનિક હીરા ઉત્પાદકોને ઉશ્કેરવા માટે નાગરિકો માટે ફાળવણીનો સમાવેશ કરવાનું આયોજન કરી રહ્યું છે.
આ સોદામાં ડાયમંડ્સ ફોર ડેવલપમેન્ટ ફંડ (DDF)ની સ્થાપના પણ હીરા ઉદ્યોગની અંદર અને બહાર ઉદ્યોગસાહસિકતાને સક્ષમ કરવાના માર્ગ તરીકે ચિહ્નિત કરવામાં આવી હતી, મંત્રીએ સમજાવ્યું હતું.
જ્યારે ડી બીયર્સ કરારે સરકારને ઉચ્ચ સ્તર પર છોડી દીધી, ત્યારે G7 યોજનાઓએ તેનો બબલ ફૂટ્યો, પેલોએટલેટ્સે ઉમેર્યું. હવે જ્યારે આપણે જે વાવ્યું છે તે લણવાનું માનવામાં આવે છે, ત્યારે આપણને તે મળે છે. તે અમને અમારી સંભાવનાઓ વિશે ખૂબ જ ચિંતિત રાખ્યું છે.
બોત્સ્વાના પ્રમુખ મોકગ્વેત્સી માસીસી ફેબ્રુઆરીના અંતમાં અંગોલા અને નામીબીયામાં તેમના સમકક્ષો સાથે મળ્યા હતા અને તેમની ચિંતાઓની રૂપરેખા આપતા G7 નેતાઓને સંયુક્ત પત્ર મોકલ્યો હતો. આફ્રિકન ડાયમંડ પ્રોડ્યુસર્સ એસોસિએશન (ADPA) દ્વારા તેમની લાગણીનો પડઘો પડયો હતો , જેણે સમગ્ર હીરા પુરવઠા શૃંખલા પર G7 પગલાંના નકારાત્મક આર્થિક પરિણામો પર ભાર મૂક્યો હતો.
આફ્રિકન ઉત્પાદકો સાથે યોગ્ય પરામર્શની ગેરહાજરીમાં, એવું નિષ્કર્ષ કાઢવામાં આવ્યું છે કે હીરા પરના G7 નિયંત્રણો વર્તમાન સપ્લાય ચેઇન અને હીરા ક્ષેત્રના મૂળભૂત બિઝનેસ મોડલને અલગ પાડવાની જરૂરિયાતો રજૂ કરીને વિક્ષેપ પાડશે, એમ ADPA એ તેના 29 ફેબ્રુઆરીના નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું.
મંત્રી મોગી માત્ર કાર્યકારી સમિતિને બદલે G7 નિર્ણય લેનારાઓ સાથે વધુ મજબૂત જોડાણની આશા રાખે છે. એક અર્થ એ છે કે તમામ G7 સભ્યો અમલીકરણના પ્રસ્તાવિત અભિગમ સાથે સહમત નથી અને આફ્રિકન ઉત્પાદકો વધુ વ્યવહારુ અભિગમની વાટાઘાટો કરવા માટે તેમની સ્થિતિનો લાભ લઈ શકે છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.
આખરે આફ્રિકન ઉત્પાદકો અને ખાસ કરીને બોત્સ્વાના તેમના ઉત્પાદનને કેવી રીતે હેન્ડલ અને લીવરેજ કરવામાં આવે છે તે અંગે વધુ મજબૂત કહેવા માંગે છે.
પેલોએટલેટ્સે જણાવ્યું કે બોત્સ્વાના વાર્તા કહેવા માટે અન્ય લોકોને લાઈસન્સ આપતી વખતે, એવી અનુભૂતિ થઈ છે કે તે બહારના લોકોનો પોતાનો એજન્ડા છે. ભૂતપૂર્વ બ્રિટિશ સંરક્ષિત રાજ્ય તરીકે સ્વતંત્રતા તરફના દેશના માર્ગનો ઉલ્લેખ કરતી વખતે તેણીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, અમારી સ્ટોરી આપણા કરતાં વધુ સારી રીતે કહી શકે તેવું કોઈ નથી.
મોગીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે બોત્સ્વાનાના પરિપ્રેક્ષ્યમાં આ એક આર્થિક મુદ્દા કરતાં વધુ છે. તે આપણા લોકશાહી અને દેશોની સાર્વભૌમત્વ પર હુમલો છે. G7 પ્રતિબંધો માત્ર એક ઉદાહરણ છે જેમાં બોત્સ્વાના હજુ પણ તેની સ્વતંત્રતાનો ઉપયોગ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે.
નવેમ્બરમાં સરકારે બ્રિટિશ-રજિસ્ટર્ડ તાતી કંપની પાસેથી દેશના ઉત્તરપૂર્વ જિલ્લામાં 45,000 હેક્ટર જમીનના સંપાદન માટે નવેમ્બરમાં BWP 1.4 બિલિયન ($102.6 મિલિયન) ફાળવ્યા પછી અન્ય લડાઇઓમાં વિદેશી સંસ્થાઓ પાસેથી જમીન પુનઃપ્રાપ્તિનો સમાવેશ થાય છે.
જ્યારે બોત્સ્વાનામાં સૌથી મોટા ખાનગી જમીનમાલિક તરીકે તાતીનો દરજ્જો 1911ની ફાળવણીમાંથી ઉદભવે છે, ત્યારે તાજેતરના સોદાએ એવી ચર્ચાને વેગ આપ્યો કે શા માટે દેશે પોતાની જમીન માટે આટલી મોટી કિંમત ચૂકવવી જોઈએ.
યુરોપિયન ધારાસભ્યો દેશમાંથી પશુ-ટ્રોફી શિકાર ઉત્પાદનોની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો પ્રયાસ કરતા હોવાથી સરકાર તેની વન્યજીવન નીતિ અંગેની લડાઈમાં પણ વ્યસ્ત છે. વિશ્વમાં હાથીઓના સૌથી મોટા ટોળા સાથે, અને રમતના વધુ પડતા પુરવઠા સાથે, દેશે તેની ઇકોસિસ્ટમનું સંચાલન કરવું જોઈએ અને સમુદાયોને પ્રાણીઓની વસ્તી સાથે સહઅસ્તિત્વ માટે પ્રોત્સાહિત કરવું જોઈએ, પેલોટલેટ્સે સમજાવ્યું. સરકારે ગ્રામીણ સમુદાયોને ટ્રોફી શિકાર માટે ક્વોટા મંજૂર કર્યા છે, એવી દલીલ કરે છે કે પ્રથા પર પ્રતિબંધ મૂકવાથી તેમના રહેવાસીઓની આજીવિકાને ખૂબ અસર થશે.
આ મુદ્દાઓનું સંકલન અને ખાસ કરીને તેના હીરા પર G7 પ્રતિબંધોની સંભવિત અસરથી, સરકારને કેવી રીતે આગળ વધવું તે અસ્વસ્થ અને અનિશ્ચિત લાગે છે, પેલોએટલેટ્સે જણાવ્યું હતું કે, જેની ભૂમિકા પ્રમુખ માસીસીને સલાહ આપવાની છે.
અમે સૌથી ખરાબ પરિસ્થિતિ માટે તાણવું પડશે કારણ કે તે સ્પષ્ટ નથી કે G7 સાંભળવા અથવા જાણવા માટે તૈયાર છે કે તે આપણા અર્થતંત્ર માટે શું અર્થ છે. એકવાર તમે હીરાના પ્રવાહ અને પ્રવાસન પ્રવાહને બંધ કરી દો, પછી અમારું કામ થઈ ગયું, અને બોત્સ્વાનાને એવું નથી જોઈતું. અમે ઉચ્ચ આવક ધરાવતો દેશ બનવાની ઈચ્છા રાખીએ છીએ. આપણે આપણી જાતને આઝાદ કરવા માંગીએ છીએ.
______________________________________________________
Disclaimer : This information has been collected through secondary research and Diamond City Newspaper is not responsible for any errors in the same.
ડાયમંડ સિટી પર ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, બિઝનેસ સહિતના હીરા ઉદ્યોગના તમામ સમાચાર વાંચો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ.
FACEBOOK | TWITTER | TELEGRAM | PINTEREST | LINKEDIN | INSTAGRAM | WhatsApp Channel