DIAMOND CITY NEWS, SURAT
ભારતમાં સોનાની કિંમત અત્યાર સુધીની સૌથી ઊંચી સપાટી પર પહોંચી ગઈ છે. ઈન્ડિયા બુલિયન એન્ડ જ્વેલર્સ એસોસિયેશન (IBJA) ની વેબસાઈટ અનુસાર, 6 માર્ચે 10 ગ્રામ સોનું રૂ. 64,598 થઈ ગયું. અગાઉ 5 માર્ચે તેની કિંમત 64,404 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ હતી. આના એક દિવસ પહેલા પણ સોનાની કિંમતમાં 924 રૂપિયાનો વધારો થયો હતો.
ભારતીય બુલિયન માર્કેટમાં 07 માર્ચ, 2024ના રોજ સોનાની કિંમત 65 હજાર રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામને પાર પહોંચી ગઈ હતી. તરફ ચાંદીની કિંમત પણ 72 હજાર રૂપિયા પ્રતિ કિલોથી વધુ બજારમાં બોલાય હતી. 7 માર્ચે રાષ્ટ્રીય સ્તરે 999 શુદ્ધતાના 24 કેરેટ સોનાના 10 ગ્રામની કિંમત 65049 રૂપિયા છે.
જ્યારે 999 શુદ્ધતા ચાંદીની કિંમત 72,121 રૂપિયા પર પહોંચી છે. અચાનક સોનાની કિંમતમાં વધારો થતાં આશ્ચર્ય સર્જાયું છે. એકાએક કિંમત કેમ વધવા લાગી તેવા પ્રશ્નો પુછાવા લાગ્યા છે, ત્યાં બીજી તરફ સોનાની વધતી કિંમતોના પગલે નિષ્ણાતોએ એવી આગાહી કરી દીધી છે કે ચાલુ વર્ષમાં સોનું 67,000ને પાર પહોંચી જશે.
મધ્ય પૂર્વમાં સંઘર્ષની સ્થિતિને કારણે સોનાને ‘સેફ-હેવન’ એટલે કે સલામત રોકાણ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે. આ કારણે વર્ષ 2024માં સોનાના ભાવ વધી શકે છે. 2024માં સોનાની કિંમત 70 હજાર રૂપિયા સુધી પહોંચી શકે છે.
સોનાની કિંમત મોટાભાગે બજારમાં સોનાની માંગ અને પુરવઠાના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. જો સોનાની માંગ વધશે તો તેની કિંમત પણ વધશે. જો સપ્લાય વધે તો ભાવ ઘટશે. સોનાના ભાવ પર વૈશ્વિક આર્થિક સ્થિતિની પણ અસર થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે જો વર્લ્ડ ઈકોનોમી નબળી હોય તો રોકાણકારો સુરક્ષિત રોકાણ તરીકે સોનાની પસંદગી કરે છે. તેનાથી સોનાની કિંમતમાં વધારો થાય છે.
નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે યુએસ સેન્ટ્રલ બેંક ફેડરલ રિઝર્વ દ્વારા જૂનમાં વ્યાજ દરમાં ઘટાડા અંગેની અટકળોને કારણે સોનાના ભાવમાં વધારો થયો છે. આમ, માર્ચના પહેલાં જ અઠવાડિયામાં ત્રણ દિવસમાં એમસીએક્સ પર સોનાની કિંમતમાં રૂ. 2,400થી વધુનો વધારો થયો છે.
અમેરિકામાં ઔદ્યોગિક અને બાંધકામ ખર્ચમાં ઘટાડો થવાના સંકેતો સાથે ફુગાવાના દરમાં ઘટાડો જેવા વિવિધ કારણોસર સોનાના ભાવમાં વધારો થયો હતો. જૂનમાં યુએસ સેન્ટ્રલ બેંક ફેડરલ રિઝર્વ દ્વારા વ્યાજ દરમાં 71 ટકા ઘટાડો થવાની અપેક્ષા છે. આવી સ્થિતિમાં સોનાની કિંમત આજે 65,000 સુધી પહોંચી છે અને આ મહિનાના અંત સુધીમાં નવી ટોચ પણ બનાવી શકે છે.
નિષ્ણાતોના મતે ફેડરલ રિઝર્વના ચેરમેન પોવેલે તાજેતરમાં રોકાણકારોને સાવચેતી રાખવાનું નિવેદન કર્યું હતું. તેમણે બજારની વધઘટ સાથે સંકળાયેલા જોખમોને ઘટાડવા માટે આ સમયગાળા દરમિયાન વધુ પડતું એકસપોઝર ટાળવાની સલાહ આપી હતી.
જેના લીધે રોકાણકારો સુરક્ષિત રોકાણ સોના તરફ વળ્યા છે. આ સિવાય ભૌગોલિક રાજકીય તણાવમાં વધારો થવાથી રોકાણકારોનું સોના તરફ આકર્ષણ વધ્યું છે, જેના કારણે તેની કિંમતોમાં વધારો થયો છે.
એચડીએફસી સિક્યોરિટીઝના કોમોડિટી અને કરન્સીના વડા અનુજ ગુપ્તાએ જણાવ્યું હતું કે, રોકાણકારો જૂનમાં યુએસ ફેડ દ્વારા વ્યાજ દરોમાં ઘટાડા અંગે અનુમાન લગાવી રહ્યા છે. આ આશા સાથે સોનું ટૂંક સમયમાં નવી ઊંચાઈ હાંસલ કરી શકે છે.
ગઈ તા. 5 માર્ચને મંગળવારે જ સોનાએ નવી ટોચ બનાવી છે. આશા છે કે આ વર્ષના અંત સુધીમાં સોનું રૂ. 67 હજાર સુધી પહોંચી જશે. વર્ષના અંત સુધીમાં તે રૂ. 65 થી 67 હજારની રેન્જમાં વેપાર કરે તેવી શક્યતા છે.
સોનાની કિંમત કેમ ઝડપથી વધી રહી છે? આ સવાલનો જવાબ આપતા કેડિયા કોમોડિટીના એમડી અજય કેડિયા કહે છે કે, અમેરિકાની સેન્ટ્રલ બેન્ક, ફેડરલ રિઝર્વ બેન્ક એ સંકેત આપ્યો છે કે આગામી જૂન ક્વાર્ટરમાં યુએસમાં વ્યાજ દરો એક ક્વાર્ટર (0.25) ટકા સુધી ઘટાડી શકાય છે. આ કારણોસર રોકાણકારોએ સોનામાં રોકાણ વધાર્યું છે.
સોનાના ભાવ સામાન્ય રીતે કેવી રીતે વધે છે અથવા ઘટે છે?
બુલિયન માર્કેટ અને બુલિયન માર્કેટ. આ બે જગ્યાઓ છે જ્યાંથી સોના અને ચાંદીનો વેપાર થાય છે. સામાન્ય લોકો બુલિયન માર્કેટમાંથી સોનું ખરીદે છે. સોનાના વેપારીઓ બુલિયન માર્કેટમાંથી વાયદા બજાર દ્વારા સોના અને ચાંદીનો વેપાર કરે છે.
ભાવિ બજાર શું છે?
ભાવિ બજાર અથવા ફ્યુચર્સ એક્સચેન્જમાં ટ્રાન્ઝેક્શનના સમયે નાણાકીય ઉત્પાદનની કિંમત નક્કી કરવામાં આવે છે. તે ભવિષ્યમાં નક્કી કરાયેલી તારીખે સમાન કિંમતે ડિલિવરી માટે ખરીદવામાં આવે છે અને વેચવામાં આવે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, ધારો કે તમે સોનું ખરીદવા માંગો છો અને તેની ડિલિવરી આગામી થોડા દિવસોમાં થવાની છે. આવી સ્થિતિમાં આગામી સમયમાં સોનાની કિંમતમાં વધારો થવાની આશંકા છે. આ જોખમને દૂર કરવા માટે, તમે સોના પર ફ્યુચર્સ કોન્ટ્રાક્ટ ખરીદી શકો છો.
ભારતમાં સોનાની કિંમત
સૌથી મોટું બુલિયન માર્કેટ લંડન, ઈંગ્લેન્ડમાં છે. બુલિયન માર્કેટને સોના અને ચાંદીના વેપાર માટે પ્રાથમિક વૈશ્વિક બજાર માનવામાં આવે છે. સોનાની કિંમત અહીં નક્કી થાય છે. વિશ્વના તમામ દેશોની સરકારો સાથે મળીને નક્કી કરવામાં આવે છે કે સોનાની કિંમત શું હોવી જોઈએ.
ભારતમાં એક નિયમનકાર છે જે દેશના બજારમાં સોનાની માંગ અને પુરવઠાનો ડેટા એકત્રિત કરીને સોનાની કિંમત નક્કી કરે છે. આ રેગ્યુલેટરનું નામ મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જ છે. તે MCX તરીકે ઓળખાય છે. MCX લંડનના બુલિયન માર્કેટ એસોસિએશન સાથે પણ સંકલન ધરાવે છે.
વળી, સોનાની કિંમતો પર તેની માંગ અને પુરવઠાનું પરિબળ પણ અસર કરે છે. વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલની વેબસાઈટ પર ઉપલબ્ધ માહિતી અનુસાર, ભારતમાં સોનાની એક વર્ષની માંગમાં લગભગ 50 ટકા હિસ્સો અહીં યોજાતા લગ્નોમાંથી આવે છે.
લગ્નો ઉપરાંત તહેવારોમાં પણ સોનાની માંગ વધી જાય છે. આવા સમયે સોનાના ભાવ વધે છે. આ સિવાય ભૌગોલિક રાજકીય ઉથલપાથલ પણ સોનાની માંગ અને પુરવઠાને અસર કરે છે. આમાં યુદ્ધ જેવી કટોકટીનો પણ સમાવેશ થાય છે.
જેમ કે અત્યારે વિશ્વમાં રશિયા-યુક્રેન અને ગાઝા-પેલેસ્ટાઈન વચ્ચે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. યુદ્ધ સિવાય કોવિડ-19 જેવી વૈશ્વિક સમસ્યાઓ પણ સોનાના ભાવને અસર કરે છે.
સોના સાથે ડૉલરનું શું જોડાણ છે?
ડોલર સામે રૂપિયો નબળો પડે તો સોનાની કિંમત વધે છે. એ જ રીતે, વિપરીત થાય છે. જો કે, અહીં નોંધનીય બાબત એ છે કે વૈશ્વિક સોનાના ભાવ પર તેની કોઈ અસર નથી. આનો અર્થ એ છે કે આ વધઘટની ડોલરમાં ડિનોમિનેટેડ સોનાના દરો પર કોઈ અસર થતી નથી.
______________________________________________________
Disclaimer : This information has been collected through secondary research and Diamond City Newspaper is not responsible for any errors in the same.
ડાયમંડ સિટી પર ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, બિઝનેસ સહિતના હીરા ઉદ્યોગના તમામ સમાચાર વાંચો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ.
FACEBOOK | TWITTER | TELEGRAM | PINTEREST | LINKEDIN | INSTAGRAM