સોનાને પરંપરાગત રીતે રોકાણનું સૌથી સુરક્ષિત સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે ભારત વિશ્વમાં સોનાનો સૌથી મોટો ગ્રાહક છે. દેશમાં સોના વિશેની માન્યતાઓ પણ આ વપરાશમાં મોટો ફાળો ધરાવે છે. શેર માર્કેટમાં રોકાણ કરવું જોખમી છે, પરંતુ તે લાંબા ગાળા માટે ફાયદાકારક પણ સાબિત થયું છે.
ગોલ્ડ અને શેર બંનેમાં રોકાણ સતત વધી રહ્યું છે અને તેની સાથે રોકાણકારોને આ બંનેમાંથી મજબૂત વળતર મળી રહ્યું છે. જો કે વાર્ષિક ધોરણે બંનેના વળતરમાં વધઘટ જોવા મળે છે, પરંતુ છેલ્લા 15 વર્ષના ડેટા પર નજર કરીએ તો, સોના અને શેર બંનેએ તેમના રોકાણકારોને લગભગ 500 ટકા નફો આપવાનું કામ કર્યું છે.
વર્ષ 2006માં જ્યાં સોનાની કિંમત 10,000 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામની આસપાસ હતી ત્યાં સેન્સેક્સ પણ આ આંકડા પર કારોબાર કરી રહ્યો હતો. પછી વર્ષ-દર-વર્ષે તે વધતો રહ્યો અને હવે જ્યાં સોનાનો ભાવ રૂ. 61,500ના સ્તરે પહોંચી ગયો છે, ત્યાં સેન્સેક્સ પણ 63,000ના સ્તરે ટ્રેડ થઈ રહ્યો છે. એટલે કે બંને આ સમયગાળા દરમિયાન 60,000ને પાર કરી ગયા છે
આવી સ્થિતિમાં, સોનામાં સુરક્ષિત રીતે રોકાણ કરવું વધુ સારું છે કે પછી શેરબજારમાં રોકાણ કરવું એ નફાકારક સોદો છે? ચાલો નિષ્ણાતો પાસેથી જાણીએ કે આમાંથી કયો વિકલ્પ પસંદ કરવો યોગ્ય છે?
સૌથી પહેલા વાત કરીએ ગોલ્ડ અને સેન્સેક્સમાંથી મળેલા રિટર્નની, તો જણાવી દઈએ કે છેલ્લા 17 વર્ષમાં બંનેએ પોતાના રોકાણકારોને 500 ટકા સુધીનો નફો આપ્યો છે. વર્ષ 2006માં જ્યાં સોનાની કિંમત 10,000 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામની આસપાસ હતી ત્યાં સેન્સેક્સ પણ આ આંકડા પર કારોબાર કરી રહ્યો હતો. પછી વર્ષ-દર-વર્ષે તે વધતો રહ્યો અને હવે જ્યાં સોનાનો ભાવ રૂ. 61,500ના સ્તરે પહોંચી ગયો છે, ત્યાં સેન્સેક્સ પણ 63,000ના સ્તરે ટ્રેડ થઈ રહ્યો છે. એટલે કે બંને આ સમયગાળા દરમિયાન 60,000ને પાર કરી ગયા છે.
17 વર્ષમાં ગોલ્ડ અને સેન્સેક્સની સફર
| વર્ષ | સોનું (પ્રતિ 10 ગ્રામ) | સેન્સેક્સ |
| 2006 | 10,000 | 13,787 |
| 2007 | 10,800 | 20,286 |
| 2008 | 12,500 | 9,647 |
| 2009 | 14,500 | 17,464 |
| 2010 | 18,500 | 20,509 |
| 2011 | 26,400 | 15,454 |
| 2012 | 31,050 | 19,436 |
| 2013 | 29,600 | 21,720 |
| 2014 | 28,600 | 27,499 |
| 2015 | 26,300 | 26,117 |
| 2016 | 28,600 | 26,626 |
| 2017 | 29,600 | 34,056 |
| 2018 | 31,400 | 36,068 |
| 2019 | 35,200 | 41,253 |
| 2020 | 48,600 | 47,751 |
| 2021 | 48,700 | 58,253 |
| 2022 | 52,600 | 60,840 |
| 2023 | 62,917 (જૂન 15) | 60,250 (જૂન 14) |
આ આંકડાઓ જોઈને જે વાત સામે આવે છે. તેમના મતે, 2006 પછી, જ્યાં સેન્સેક્સની હિલચાલમાં તીવ્ર ફેરફારો અને ઉતાર-ચઢાવ જોવા મળ્યા, ત્યાં સોનાના ભાવ સતત વધતાં અને ઘટતા રહ્યા. જોકે હવે બંનેનું સ્તર લગભગ સરખું છે. આ કિસ્સામાં, રોકાણના દૃષ્ટિકોણથી, જો કોઈ રોકાણકારે બંનેમાં એક લાખ રૂપિયાનું રોકાણ કર્યું હોત, તો આ સમયગાળામાં તે લગભગ 5 લાખ રૂપિયા કે તેથી વધુ થઈ ગયું હોત.
છેલ્લા 10 વર્ષમાં સોના અને સેન્સેક્સમાંથી કોણે કેટલું વળતર આપ્યું?
| વર્ષ | સેન્સેક્સ (%માં વળતર) | સોનું (%માં વળતર) |
| 2013 | 8.98 | -7.9 |
| 2014 | 29.89 | -6.05 |
| 2015 | -5.03 | -6.64 |
| 2016 | 1.95 | 10.08 |
| 2017 | 27.91 | 6.23 |
| 2018 | 5.91 | 7.67 |
| 2019 | 14.38 | 24.58 |
| 2020 | 15.75 | 28.24 |
| 2021 | 22.04 | -4.09 |
| 2022 | 4.4 | 14.29 |
| 2023 | 8.41 | 6.95 |
| કુલ | 129.59 | 73.36 |
સેન્સેક્સ અને સોનામાં રોકાણ વચ્ચેનો તફાવત
એ સમજવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે સેન્સેક્સ અને સોનામાં રોકાણમાં શું તફાવત છે અને કયું વધુ જોખમી છે. બોમ્બે સ્ટોક એક્સચેન્જ (BSE) પર દેશની મોટી કંપનીઓ લિસ્ટેડ છે. આ 30 શેરોનો ઇન્ડેક્સ છે, જે દરેક ટ્રેડિંગ દિવસે અપડેટ થાય છે. શેરમાં રોકાણ કરવામાં સામેલ જોખમ ઊંચું હોય છે, કારણ કે જો કોઈ શેર ગતિ પકડે છે, તો રોકાણકારોના નાણાં થોડા જ સમયમાં બે ત્રણ ગણા વધી જાય છે, જ્યારે શેર તૂટે છે, તો તેમનું રોકાણ પણ તે જ ગતિએ ઘટે છે. બીજી બાજુ, સોનાને પરંપરાગત રીતે રોકાણનું શ્રેષ્ઠ અને સલામત સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે ભારત વિશ્વમાં સોનાનો સૌથી મોટો ગ્રાહક છે. દેશમાં સોના વિશેની માન્યતાઓ પણ આ વપરાશમાં મોટો ફાળો ધરાવે છે.
નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર રોકાણની નવી તકો અને બજારમાં નવા વેપારીઓના પ્રવેશને કારણે કોવિડ સમયગાળા દરમિયાન સેન્સેક્સે મજબૂત બન્યું હતું. શેરબજારમાં હાલમાં 10 કરોડથી વધુ ડિમાન્ડ એકાઉન્ટ હોલ્ડર છે, કોવિડ પહેલા આ આંકડો માત્ર 4 કરોડ હતો. બીજી બાજુ અનિશ્ચિતતા અને સલામત રોકાણની ડિમાન્ડને લીધે સોનાના ભાવને ટેકો મળ્યો છે. મોંઘવારી અને યુદ્ધની સ્થિતિએ વિશ્વમાં સોનાની માંગમાં સતત વધારો કરવાનું કામ કર્યું છે. નિષ્ણાતોના મતે, સોનું એક ડેડ એસેટ છે, જે તમને નિયમિત આવક નથી આપતું પરંતુ લાંબા ગાળે ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. બીજી બાજુ, BSE પર નોંધાયેલ લગભગ 5000 કંપનીઓમાં તમે વ્યક્તિગત કંપનીઓમાં નાણાંનું રોકાણ કરીને નફો કમાઈ શકો છો. જો કે શેરબજારમાં સોનાની સરખામણીએ જોખમ વધુ છે.
______________________________________________________
ડાયમંડ સિટી પર ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, બિઝનેસ સહિતના હીરા ઉદ્યોગના તમામ સમાચાર વાંચો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ.
FACEBOOK | TWITTER | TELEGRAM | PINTEREST | LINKEDIN | INSTAGRAM
