છેલ્લાં દોઢ-બે વર્ષથી હીરા ઉદ્યોગની સ્થિતિ સારી નહોતી. પશ્ચિમી બજારોમાં કુદરતી હીરાની માંગ તળિયે હતી. ચીનના ગ્રાહકો સોના તરફ વળ્યા હતા. લેબગ્રોનની પણ ખરીદી ઓછી થઈ હતી.
આ પડકારોનો હીરાવાળા યેનકેન પ્રકારે સામનો કરી રહ્યાં હતાં, પરંતુ હવે સ્થિતિ કાબુ બહાર જતી રહી હોય આખરે સુરતના હીરાવાળાઓએ સામી દિવાળીએ ઉત્પાદન કાપનું પગલું લેવું પડ્યું છે.
બજારમાં ઊભા થયેલા દબાણ અને તણાવમાં મજબૂરીમાં હીરાવાળાઓએ લીધેલા આ પગલાંની દૂરોગામી અસર પડશે તે વાત ચોક્કસ છે. જાણકારો અત્યારથી હીરા ઉદ્યોગની સ્થિતિને 2008ની મંદી સાથે સરખાવી રહ્યાં છે. જે કંઈ પણ હોય પરંતુ અત્યારે હીરાવાળાઓએ ઉત્પાદમાં 50 ટકા કાપ મૂકવાનો નિર્ણય લીધો છે.
ભારતીય હીરા ઉદ્યોગને વૅકેશન સિઝનનો ઉપયોગ બજારને ફરીથી સેટ કરવા માટે કરવાની ટેવ છે. આ માટેનો મુખ્ય સમય દિવાળી છે, જ્યારે ફૅક્ટરીઓ માંગના સ્તરના આધારે લાંબા અથવા ટૂંકા સમય માટે બંધ થાય છે. ઓગસ્ટના મહિનામાં સામાન્ય રીતે હીરાવાળા વૅકેશન આપતા નથી.
આઠમની બે ત્રણ રજાઓ પડતી હોય છે પરંતુ ત્યાર બાદ ફરી એકવાર કારખાનાઓ દિવાળી સુધી પૂરજોશમાં ધમધમતા હોય છે, પરંતુ આ વખતે કિરણ જેમ્સના પગલે નાના-મોટા હીરાના કારખાનેદારોએ શ્રાવણ મહિનામાં 10 દિવસની રજાઓ જાહેર કરી છે. આ વર્ષે ઇન્વેન્ટરી ઊંચી અને કિંમતો નબળી હોવાને કારણે, ઉદ્યોગ ડાઉનટાઇમનો સૌથી વધુ ઉપયોગ કરી રહ્યો છે.
હીરા ઉદ્યોગમાં વિશ્વની સૌથી મોટી કુદરતી હીરા ઉત્પાદક કંપની કિરણ જેમ્સે તા. 18 ઓગસ્ટથી 10 દિવસ માટે ફેક્ટરીમાં વૅકેશન જાહેર કર્યું છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કંપની ઉત્પાદન સ્થગિત કર્યું છે. સામાન્ય વર્ષમાં કામદારો લગભગ પાંચ દિવસનો વિરામ લે છે. અન્ય કંપનીઓ તેમની મોસમી રજાઓ લંબાવી રહી છે.
સ્ટૉક પાઇલ્સ ઘટાડવાનો પ્રયાસ ઓગસ્ટ વિરામ પહેલાનો છે. સુરતમાં ફૅક્ટરીઓએ એક વર્ષ અગાઉની સરખામણીમાં જુલાઈમાં અને આ મહિનાના પ્રથમ સપ્તાહમાં તેમના ઉત્પાદનમાં અડધા ટકા સુધીનો ઘટાડો કર્યો છે.
મુંબઈના ભારત ડાયમંડ બોર્સ (BDB)ના પ્રમુખ અનૂપ મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે, સુરતના હીરાવાળાઓએ ઉત્પાદન મોટી માત્રામાં ઘટાડી દીધું છે. તે લગભગ 40% થી 50% સુધી ઘટ્યું છે. કિરણ જેમ્સે પણ સમાન સમયગાળા માટે ઉત્પાદનમાં 50% ઘટાડો કર્યો છે, એમ તેના વૈશ્વિક ડિરેક્ટર દિનેશ લાખાણીએ જણાવ્યું હતું.
ઓછી રફ ખરીદી
ઇન્વેન્ટરી વધતાં હીરાવાળા આર્થિક ભીંસમાં મુકાયા છે. નુકસાનને ઘટાડવાની ઇચ્છાને પગલે હીરાવાળાઓએ ઉત્પાદન કાપ ઉપરાંત રફની ખરીદી અટકાવવાનું પગલું ઉઠાવ્યું જે ઉત્પાદકો પ્રમાણમાં ઊંચી રફ કિંમતો અને ઓછી પોલિશ્ડ કિંમતોને કારણે ઉઠાવી રહ્યા છે.
મહેતાએ ટિપ્પણી કરી, જો હું પૈસા કમાઈ શકતો નથી, તો હું મારા કાચા માલ માટે રોકડમાં ચુકવણી કરું છું અને પછી હું નફા માટે વેંચી શકતો નથી. આવી સ્થિતિમાં મારી પાસેની રોકડ ઓછી થાય છે. હું વધુ આર્થિક ભીંસમાં મુકાઉ છું. તેથી ચોક્કસપણે હું ફાયનાન્સિયલ બૅલેન્સ જાળવવાના પગલાં ઉઠાવીશ.
હીરાની કંપનીઓએ ડી બિયર્સ દ્વારા જુલાઈ મહિનાની સાઈટમાં જે છૂટછાટ આપવામાં આવી હતી તેનો ભરપૂર ઉપયોગ કર્યો હતો. જેમાં અંદરના લોકોના વેચાણનો અંદાજ $200 મિલિયનથી નીચે હતો.
પેટ્રા ડાયમન્ડ્સે ઑક્ટોબરના વેચાણ માટે માલસામાનને સ્થગિત કરીને દક્ષિણ આફ્રિકાના રફનું ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બરનું ટેન્ડર ન રાખવાનું નક્કી કર્યું છે. અલરોસાએ પણ તેના તાજેતરના ટ્રેડિંગ સેશનમાં સામાન્ય કરતાં ઓછું વૉલ્યુમ વેચ્યું હતું, એમ બજારના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું.
ડી બિયર્સે વધુમાં તેના ઓગસ્ટની સાઈટને મુલતવી રાખવાની જાહેરાત કરી છે અને કંપની ઓગસ્ટ અને ઓક્ટોબર સાઈટને મર્જ કરી છે. બંને સાઈટનું સંયુક્ત ટ્રેડિંગ સત્ર સપ્ટેમ્બરમાં થશે.
ઓકાવાન્ગો ડાયમંડ કંપની (ODC), બોત્સ્વાના રાજ્યની માલિકીની રફ વેપારીએ તેની ઓગસ્ટ સ્પૉટ હરાજીમાં $55.5 મિલિયનની કિંમતનો માલ વેચ્યો હતો, જે જૂનમાં $66.6 મિલિયન હતો. રેપાપોર્ટની ગણતરી મુજબ, કિંમતો 5% થી 15% જેટલી ઘટી હતી, જે નબળી માંગને દર્શાવે છે. જ્યારે આ મહિનાના મધ્યમાં જુલાઈના આયાતના આંકડા ઉપલબ્ધ થશે ત્યારે રફ બાઇંગ પર ભારતની કટબેકની હદ સ્પષ્ટ થશે.
આ વર્ષે જે બન્યું નથી તે ઓવરસપ્લાયને પહોંચી વળવા માટેનો ઔપચારિક સંયુક્ત પ્રયાસ છે. ગયા વર્ષે, જેમ એન્ડ જ્વેલરી એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉન્સિલ (GJEPC) અને અન્ય વેપાર સંગઠનોએ રફ આયાત પર બે મહિના માટે ફ્રીઝની ભલામણ કરી હતી, જેણે પુરવઠા અને માંગ વચ્ચેના સંતુલનમાં અસ્થાયી રૂપે સુધારો કર્યો હતો. GJEPCના ચૅરમૅન વિપુલ શાહના જણાવ્યા અનુસાર આ વખતે ઉત્પાદકો પોતે આગેવાની લઈ રહ્યા છે.
શાહે કહ્યું, લોકો સ્વ-શિસ્તબદ્ધ બનવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે અને તોફાનને નિયંત્રિત કરવા અને પસાર કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.
બીજા ક્વાર્ટરમાં દબાણ વધ્યું
મંદીના પગલે ઉત્પાદકો નાના અને ઓછા મૂલ્યના માલ તરફ વળવા મજબૂર થાય છે. રફ સંપૂર્ણ રીતે સસ્તું છે, જે ભારે સ્ટાફ કાપના ડાઉનસાઇડ્સ વિના નુકસાન ઘટાડવા સક્ષમ બનાવે છે. આ 2022ના અંતમાં અને ફરીથી 2023માં બન્યું. વર્તમાન મંદીમાં સમાન વલણ આકાર લઈ રહ્યું છે, જોકે દેખીતી રીતે વધુ સકારાત્મક કારણોસર છે.
0.18 કેરેટથી ઓછા વજનના હીરા હજુ પણ નબળાં છે. 3 કેરેટ સુધીના મોટા હીરા કરતાં ઓછી સહન કરી છે. આનાથી ઉત્પાદકોને તેમના ઉત્પાદન મિશ્રણમાં આ ઝપાઝપી હીરાના પ્રમાણને શક્ય તેટલી મોટી હદ સુધી વધારવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા છે.
આ કરવું સરળ નથી. કામદારો જરૂરી રીતે મોટાથી નાના પથ્થરોમાં શિફ્ટ થઈ શકતા નથી, કારણ કે તેમને વિવિધ કુશળતાની જરૂર હોય છે. કેટલીક કંપનીઓ તેમની અંદરના વ્યક્તિગત વિભાગો મેલેમાઈન ડાયમંડમાં નિષ્ણાત નથી અને તે રાતોરાત પોતાની સિસ્ટમ બદલી શકતા નથી.
એન્ટવર્પમાં હીરા ઉત્પાદક અને વેપારી રોઝી બ્લુના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર રવિ ભણસાલીએ 0.18 થી 3 કેરેટના માલનો ઉલ્લેખ કરતાં જણાવ્યું હતું કે, ઉત્પાદનમાં ઘટાડો પોઇન્ટર અને કેરેટમાં સૌથી ભારે છે. તે માપો સૌથી વધુ સંઘર્ષ કરી રહ્યાં છે. તે ઉપર અને તે કદની શ્રેણી હેઠળ, હજી પણ જીવનની કેટલીક નિશાની છે.
જોકે, અગાઉની કટોકટીઓથી વિપરીત, કારણ ફેક્ટરીઓની આંતરિક વ્યૂહરચનાઓને બદલે માંગ હોવાનું જણાય છે. નબળી યુએસ અને ચાઈનીઝ માંગને કારણે મોટા માલ પર અસર પડી છે, ત્યારે ઉત્પાદકોએ ઝપાઝપી કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે.
માગની દ્રષ્ટિએ મેલેમાઈન પણ ઓછા ચાલી રહ્યાં છે પરંતુ તે તમામ પ્રકારની જ્વેલરી અને ઘડિયાળો માટે વિશ્વમાં ગમે ત્યાં બ્રેડ એન્ડ બટર છે. ભણસાલીએ વધુમાં કહ્યું કે ત્યાં કેટલાક હજુ પણ વેચાય રહ્યાં છે. બ્રાંડ્સ એ ઓર્ડરમાં ઘટાડો કર્યો છે, પરંતુ ઓછામાં ઓછું તે એટલું ખરાબ નથી જેટલું આપણે અત્યારે પોઈન્ટર્સ અને કેરેટરમાં જોઈએ છીએ.
મેલેમાઈન માંગનો એક ડ્રાઈવર સ્થાનિક ભારતીય બજાર છે, જેણે તાજેતરની મંદી દરમિયાન યુએસ અને ચીનને પાછળ છોડી દીધું છે. તે હવે દિવાળી અને લગ્નની સિઝન માટે તૈયારી કરી રહ્યું છે, જે નવેમ્બરમાં શરૂ થશે.
ભારતીય સ્થાનિક બજાર મુખ્ય કારણોમાંનું એક છે, એમ અન્ય એક ઉત્પાદકે જણાવ્યું હતું. તેમણે નામ ન જાહેર કરવાની શરતે કહ્યું હતું કે જાપાન અને કેટલાક નાના એશિયન બજારો – જેમ કે મલેશિયા, ફિલિપાઇન્સ અને થાઇલેન્ડ – પણ આ સેગમેન્ટને ટેકો આપી રહ્યા છે.
ભવિષ્ય કેવું છે?
હંમેશની જેમ પ્રશ્ન એ છે કે શું ઉત્પાદન કાપની લાંબા ગાળાની અસર પડશે અને જો યુએસ, ચીન અને અન્ય મુખ્ય છૂટક બજારોમાં માંગ પુનઃપ્રાપ્ત થશે. GJEPCના ચૅરમૅન વિપુલ શાહ માને છે કે હવે મેન્યુફેક્ચરિંગ ડાઉન હોવાને કારણે ખરીદદારો માટે સ્ટોક એકઠું કરવાનો સારો સમય હોઈ શકે છે.
પોલીશ્ડ ઈન્વેન્ટરીઝને અસર કરવામાં ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાને લગભગ છ અઠવાડિયા લાગે છે. વધુમાં, દિવાળી નવેમ્બરમાં આવી રહી છે, જેનો અર્થ છે કે મેન્યુફેક્ચરિંગમાં વધુ મંદીની શક્યતા છે. આવતા મહિનાઓમાં, પાઇપલાઇન ડ્રાઈ થવાની શક્યતા છે.
આર્ટિકલ સૌજન્ય : રેપાપોર્ટ
______________________________________________________
Disclaimer : This information has been collected through secondary research and Diamond City Newspaper is not responsible for any errors in the same.
ડાયમંડ સિટી પર ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, બિઝનેસ સહિતના હીરા ઉદ્યોગના તમામ સમાચાર વાંચો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ.
FACEBOOK | TWITTER | TELEGRAM | PINTEREST | LINKEDIN | INSTAGRAM | WhatsApp | YouTube
